Pierwsze skojarzenia, jakie przychodzą nam na myśl, kiedy mówimy o pszczołach to Pszczółka Maja, Gucio i oczywiście miód. Tymczasem pszczoły to nie tylko pszczoła miodna ale przede wszystkim ogromna liczba różnorodnych gatunków tych owadów. Ich wspólną cechą jest to, że wszystkie żywią się nektarem i pyłkiem kwiatowym, jednocześnie zapylając odwiedzane rośliny. Dzięki tak wielkiej różnorodności tych owadów, mogą one zapylać różne rodzaje roślin i działać w różnych warunkach. Bez pszczół wiele gatunków roślin nie mogłoby się rozmnażać, wytwarzać owoców lub ich plony byłyby niewielkie.
Dlaczego miasto tak mocno stawia na wydarzenia związane z „pszczelą” tematyką? To właśnie Pszczołom zawdzięczamy produkcję 1/3 żywności na całym świecie. Te pożyteczne owady zapylają aż 77 proc. gatunków roślin, z których wytwarzane są produkty spożywcze roślinnego pochodzenia. Szacuje się, że gdy wymrą pszczoły ludzie wyginą zaledwie 4 lata po nich. A populacja pszczół w skali świata stale się zmniejsza.
Co My możemy zrobić, żeby zachować różnorodność tych pożytecznych owadów?
1. Załóż łąkę kwietną.
Łąka kwietna to swobodne nasadzenie z kwitnących roślin jednorocznych, bylin oraz traw, naśladujące naturalną łąkę. Nie musi ona zajmować dużego obszaru, można ją założyć w miejsce niewielkiej rabaty czy wysiewając jedynie wąski pas kwiatów wzdłuż płotu czy istniejącego trawnika. W ten sposób zwabimy do ogrodu pożyteczne pszczoły i inne owady zapylające oraz kolorowe motyle. W pobliżu takiej łąki dobrze jest zamontować domek dla owadów pożytecznych, a na pewno znajdzie on mieszkańców. W porównaniu do trawnika łąka kwietna wymaga mniej pielęgnacji i rzadszego koszenia, pozwala zrezygnować z wykonywania oprysków przeciwko chwastom. Nie wymaga też tak intensywnego podlewania. Wysiewając łąkę kwietną możesz skorzystać z gotowych mieszanek dostępnych na rynku. Warto jednak skomponować własny zestaw roślin, tak aby zapewnić pożytek dla owadów przez cały okres wegetacji.
2. Zamontuj domek dla owadów.
Domek dla owadów jest doskonałym schronieniem dla pożytecznych owadów zapylających i owadów-pogromców szkodników. Jednocześnie jest miejscem ich rozrodu. Domek dla owadów powinien być wypełniony bardzo różnorodnymi materiałami, najlepiej wykorzystać tylko naturalne materiały, z których większość można znaleźć przecież we własnym ogrodzie. Będą to więc: słoma lub siano, gliniane doniczki, porowate cegły, deski, szyszki, bambus, suche liście, tektura falista. Możesz oczywiście kupić gotowy domek, wielkością dopasowany do twojego ogrodu.
3. Posadź rośliny miododajne.
Rośliny miododajne to nie tylko kwiaty ale również drzewa i krzewy.
Kwiaty miododajne możesz posadzić w formie łąki kwietnej, klombów, rabat, skalnych ogrodów, zielonego dachu albo w donicach, które ustawisz na balkonie bądź tarasie. Odmiany dobieraj w taki sposób, aby gatunki rozkwitały cały czas na zmianę, jedne po drugich przez cały sezon. Wczesną wiosną wkop cebulki krokusów i przebiśniegów oraz oraz posadź zioła – tymianek i rozmaryn. W maju w Twoim ogrodzie mogą zakwitnąć truskawki, pierwiosnek lekarski i nagietki. Czerwiec, lipiec i sierpień to czas, w którym królują miododajne: bodziszki, dzwonki, lawendy, dalie i heliotropy. Jesienią kolorową pszczelą ostoję mogą wypełnić: wrzosy, aksamitki i jeżówki.
Krzewy mogą stworzyć zachwycającą mozaikę barw i zapachów. Możesz posadzić np. berberys, czeremchę, głóg, leszczynę, malinę, agrest, różę, irgę.
Z drzew posadź lipę, wiśnię, jabłoń.
4. Zmniejsz obszar koszonego trawnika.
Za rzadko koszonym trawnikiem przemawia szereg, nie koniecznie estetycznych argumentów. Ograniczenie koszenia pozwala zwiększyć bioróżnorodność terenu, zarówno roślin jak i zwierząt, gdyż bardziej różnorodna roślinność jest znacznie bogatszym źródłem pokarmu i schronień dla zapylaczy i wielu innych organizmów.
Bujne, wielogatunkowe zbiorowisko roślin może spowodować pozytywne zmiany w lokalnym mikroklimacie w porównaniu z wystrzyżoną na krótko trawą. Taki teren jest mniej narażony na okresowe okresy suszy, gdyż rośliny zatrzymują każdą dostępną formę wilgoci. Chronią w ten sposób glebę przed degradacją.
5. Stwórz poidełko dla owadów.
W okresie suszy zapewnij owadom dostęp do wody. Aby pszczoły mogły prawidłowo funkcjonować, konieczne jest stały dostęp do wody. Poidło dla pszczół zastępuje naturalne zbiorniki wodne, rzeki i stawy w miastach, gdzie w wyniku zabudowania terenu budynkami i często braku dostatecznej liczby miejsc zielonych, pszczoły nie mogą jej znaleźć. Poidło dla pszczół to nie miska z wodą, jest ona niebezpieczną pułapką. Stwórz takie poidło, które będzie najwierniej odwzorowywać naturalne warunki bytowania owadów w przyrodzie. Wykorzystaj stare, nieużywane doniczki, podstawki pod kwiaty, kamyki patyki i kawałki drewna. Ustaw poidło w zacienionym miejscu, niedostępnym dla małych dzieci i zwierząt domowych.
6. Ogranicz chemię stosowaną w ogrodzie.
Chemiczne środki ochrony roślin nie są obojętne dla środowiska. Niewłaściwie wykonywane opryski stwarzają duże ryzyko dla owadów zapylających, które zasiedlają nasze ogrody. Zwłaszcza pszczoły są szczególnie narażone na trujące działanie chemicznych środków owadobójczych. Jeśli twoje krzewy zaatakują szkodniki (np. mszyce), nie stosuj chemicznych oprysków. Bezpieczniejszym rozwiązaniem są naturalne sposoby, np. woda z czosnkiem i cebula lub nawóz z pokrzywy, który dodatkowo użyźni glebę.
Jeśli jednak zdecydujesz się chemię, musisz tak zaplanować zabiegi aby ograniczyć jej wpływ na pożyteczne owady. Ważne jest dokładne przeczytanie etykiety, aby wiedzieć jak dany środek działa i jak go poprawnie i bezpiecznie stosować.
WAŻNE KONTAKTY
Urząd Miejski w Sosnowcu Wydział Gospodarki Komunalnej
41-200 Sosnowiec, ul. Mościckiego 14
tel. 032 2960500 lub 032 2960732
mail: komunalny@um.sosnowiec.pl
Zagłębiowsko–Sosnowieckie Koło Pszczelarzy w Sosnowcu
41-2000 Sosnowiec, Plac Kościuszki 5
tel. 502 303 233
„Przyroda dla Sosnowca” Przemysław Bartos
przyrodadlasosnowca.wordpress.com
www.instagram.com/przyroda.dla.sosnowca
Nadleśnictwo Siewierz Siewierz
ul. Łysa Góra 6, 42-470 Siewierz
