Do końca stycznia 2025 roku w Śląskim Centrum Przedsiębiorczości podpisanych zostało już 338 umów na kwotę dofinansowania wynoszącą ponad 1,5 miliarda złotych. Minęła właśnie połowa perspektywy finansowej 2021-2027.
To jeszcze nie wszystkie środki, które trafią do przedsiębiorców z województwa śląskiego, ponieważ planowane są kolejne nabory. Łącznie budżet przeznaczony na wsparcie rozwoju i transformacji w naszym regionie wynosi ponad 818 milionów euro, czyli niemal 3,5 miliarda złotych.
Do tej pory – dzięki Funduszom Europejskim – przedsiębiorcy zrealizowali wiele potrzebnych i wyjątkowych projektów. Służą one czy będą służyły w przyszłości nie tylko rozwojowi firm, ale całemu społeczeństwu. Z tych środków został stworzony na przykład samowystarczalny przystanek, który zapewnia niezbędne pasażerom informacje audiowizualne, można w nim skorzystać z ładowarki i mapy, a dzięki wykorzystaniu energii słonecznej jest przyjazny dla środowiska. Powstały lekkie i stabilne wózki inwalidzkie, przeznaczone głównie dla osób aktywnych, drukowane w 3d z buraków. Są one dostosowane do indywidualnych potrzeb, a dodatkowo zachwycają designem. Na Stawikach w Sosnowcu z kolei zbudowano pięciosłupowy wyciąg, który dostarcza rozrywki amatorom sportów wodnych. Kompleks sportowo-rekreacyjny szybko stał się jedną z największych atrakcji naszego województwa.
W obecnej perspektywie finansowej zapewne zostaną wyłonione równie spektakularne projekty. Nadal wspieramy prace badawczo-rozwojowe, a zainteresowanie uzyskaniem wsparcia nie maleje. W tegorocznym konkursie w ramach pierwszego i drugiego typu naboru – „Projekty badawczo-rozwojowe przedsiębiorstw” oraz „Projekty badawczo-rozwojowe z infrastrukturą B+R” – dofinansowanie otrzyma 55 firm. Będzie ono wynosiło ponad 241 milionów złotych. Są to środki unijne, które w sposób istotny zmienią region, ponieważ zostały przyznane na realizację projektów dotyczących inteligentnych specjalizacji naszego województwa, czyli medycyny, technologii informacyjnych i komunikacyjnych, energetyki, zielonej gospodarki oraz przemysłów wschodzących.
Nowoczesność to także cyfryzacja. W ramach działania 1.8 „Innowacje cyfrowe w MŚP” firmy przejdą transformację cyfrową, wprowadzając nowoczesne systemy zarządzania i automatyzując procesy produkcji, a także dbając o własne cyberbezpieczeństwo. Śląskie Centrum Przedsiębiorczości właśnie podpisuje umowy z przedsiębiorcami. Wkrótce rozpocznie się realizacja 40 projektów, na które z Funduszy Europejskich przeznaczono ponad 48 milionów złotych.
Śląsk zmienia się na naszych oczach. Kiedyś region węglowy, dziś przechodzi metamorfozę, której celem jest przyszłość oparta na zrównoważonym rozwoju. Wszystkie nabory związane z transformacją województwa śląskiego dotyczą projektów realizowanych na terenie podregionów: bielskiego, bytomskiego, gliwickiego, katowickiego, rybnickiego, sosnowieckiego i tyskiego. Na terenach zdegradowanych i zdewastowanych, powstają nowoczesne przestrzenie. Przedsiębiorcy tworzą nowe także nowe miejsca pracy, zmieniając oblicze naszych miast. W ramach działania 10.1 „Wykorzystanie terenów zdegradowanych w celu rozwoju regionu” realizowanych jest 11 projektów, na dofinansowanie których przeznaczono ponad 353 miliony złotych. Najwięcej złożonych projektów dotyczyło Bytomia, Katowic i Chorzowa. Wystarczy spojrzeć na Bytom, aby dostrzec skalę planowanych inwestycji. Wśród tych, które tchną nowe życie w zdewastowane postindustrialne obiekty, znajdują się Elektrociepłownia Szombierki, kopalnia Szombierki oraz szyb Krystyna. W Katowicach zagospodarowane zostaną między innymi tereny po byłej kopalni Kleofas, a w Chorzowie po hucie Kościuszko. Z kolei w Raciborzu w zabytkowym budynku koszar huzarskich powstanie centrum hotelowo-konferencyjne.
Wartość złożonych wniosków w ramach działania 10.2, wspierającego projekty badawczo-rozwojowe związane z transformacją regionu, z kolei przekroczyła kwotę 283 milionów złotych, a wpłynęły 42 wnioski. Świadczy to o tym, jak ważna dla przedsiębiorców jest transformacja, wprowadzanie rozwiązań dotyczących zielonej gospodarki i innowacji technologicznych oraz dostosowywanie się do wyzwań związanych z redukcją śladu węglowego. Rozstrzygnięcie naboru zgodnie z założeniami powinno nastąpić do końca czerwca tego roku.
W dwóch zakończonych już naborach 10.3, przeznaczonych dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich firm, złożono łącznie niemal 658 wniosków. Efekty tych działań? Nowe miejsca pracy, wzrost konkurencyjności oraz otwarcie nowych drzwi dla przedsiębiorstw i ich potencjalnych klientów. Te nabory są ściśle związane z aspektem ekologicznym, ponieważ wspieramy przedsiębiorstwa w przechodzeniu na bardziej zrównoważony model działalności. Przedsiębiorcy, korzystając z dofinansowania Unii Europejskiej, inwestują w technologie przyjazne środowisku i zmniejszają negatywny wpływ biznesu na naturę. To także element szeroko pojętej transformacji regionu, prowadzącej do neutralności klimatycznej oraz zrównoważonego rozwoju. Trwa realizacja 391 projektów, a planowane dofinansowanie wynosi ponad 1,6 miliarda złotych. Otworzony został także kolejny nabór, tym razem przeznaczony dla rzemieślników, który będzie trwał do końca marca.
Również przed dużymi firmami, istotnymi dla transformacji całego województwa, pojawiło się ogromne wyzwanie. Dzięki działaniu 10.4 „Wsparcie dużych przedsiębiorstw na rzecz transformacji” środki z Funduszy Europejskich pozwolą przekształcić ich struktury i wprowadzić zielone technologie. To nie tylko inwestycja w gospodarkę, ale także w czystsze, przyjazne dla przyszłych pokoleń, środowisko. Rozpoczęła się już realizacja 7 projektów, których dofinansowanie wyniesie ponad 115 milionów złotych. Do 13 lutego 2025 roku będzie trwał kolejny nabór w ramach działania 10.4. Pula 307 milionów złotych trafi do firm, które odważą się postawić na nowoczesne rozwiązania w wymienionych wyżej podregionach Śląska.
Historia Funduszy Europejskich nie dotyczy instytucji, ale głównie ludzi, wyzwań, jakie przed nimi się pojawiają, sukcesów i wprowadzanych zmian. Stoi za nimi wiara w potencjał regionu i mieszkańców. Każdy projekt, każda innowacja i każda nowa inwestycja buduje silniejszy, bardziej zrównoważony region. Patrząc na dotychczasowe sukcesy firm, widać, że województwo śląskie ma wszystko, czego potrzeba, by stać się liderem zmian.
