Według raportu Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, aż 79% dzieci i nastolatków przynajmniej raz w swoim życiu doświadczyło przemocy – najczęściej ze strony swoich rówieśników (66%) i bliskiej osoby dorosłej (32%). W środowisku sportowym liczba ta wzrasta do 90%.
Te alarmujące dane pokazują konieczność podejmowania skutecznych działań na rzecz ochrony małoletnich. W odpowiedzi na ten ogólnopolski problem sosnowieckie Stowarzyszenie Moc Wsparcia wspólnie z Miastem Sosnowiec oraz Zagłębiowskim Parkiem Sportowym zorganizowało II już bezpłatną konferencję szkoleniową dotyczącą wdrażania Standardów Ochrony Małoletnich – zasad, które mają zapewnić wszystkim dzieciom bezpieczeństwo w instytucjach takich jak szkoły, kluby sportowe, placówki opiekuńcze, szpitale, przedszkola czy organizacje pozarządowe. Czy wiemy, jakie niebezpieczeństwa czyhają na dzieci i jak udzielić im pomocy, kiedy będą jej potrzebować?
Dokładnie rok temu weszła w życie ustawa o ochronie małoletnich (tzw. ustawa „Kamilka”). Tragiczna historia chłopca z Częstochowy, który został skatowany przez ojczyma, ujawniła luki w systemie ochrony dzieci. Gdyby instytucje, do których uczęszczał, wdrożyły odpowiednie procedury i zareagowały w porę, można byłoby zapobiec tej tragedii. Właśnie dlatego wdrożenie Standardów Ochrony Małoletnich stało się od zeszłego roku prawnym obowiązkiem instytucji zajmujących się dziećmi – szkół, klubów sportowych, domów dziecka czy organizacji pozarządowych. Standardy Ochrony Małoletnich (SOM) to nic innego jak różnorodne zasady dotyczące m.in. bezpiecznych relacji dorosłych z dziećmi czy sposobów reagowania na przemoc i zaniedbania.
Jak wynika z analizy przeprowadzonej przez Stowarzyszenie Moc Wsparcia, na około 100 losowo wybranych klubów sportowych (z różnych regionów) tylko… 10% (!) właściwie wdrożyło Standardy Ochrony Małoletnich. Przyczyną tego, jest brak kluczowego elementu – wersji polityki ochrony małoletnich napisanej w sposób zrozumiały przede wszystkim dla najmłodszych. To szczególnie ważne, zwłaszcza że dzieci dotknięte przez przemoc często nie ujawniają swojego problemu rodzicom, lecz osobom, które postrzegają jako godne zaufania – trenerom, nauczycielom czy pracownikom szkoły. Dlatego kluczowe jest, aby osoby te były odpowiednio przygotowane i wiedziały, jak właściwie rozpoznać, zareagować, a także jakie kroki podjąć, gdy dziecko poprosi o pomoc.
– Problem przestrzegania Standardów Ochrony Małoletnich dotyczy nie tylko naszego regionu, ale i całego kraju. Z naszych analiz wynika, że wiele klubów sportowych i innych instytucji wciąż nie spełnia podstawowych wymagań, a naszym celem jest nie tylko edukacja, ale także praktyczne wsparcie. W związku z tym m.in. szkolimy kontrolerów z zakresu SOM pod kątem wdrażania wymaganych procedur. Pomagamy również samym instytucjom przejść proces przygotowania do kontroli, by mogły sprostać oczekiwaniom rodziców i organów nadzorczych – mówi Adrian Drdzeń, Prezes Stowarzyszenia Moc Wsparcia.
Dodatkowo z okazji konferencji na stronie internetowej Mocy Wsparcia opublikowany został poradnik podpowiadający, jak krok po kroku wdrożyć SOM i na co zwrócić szczególną uwagę.
Jak zapobiegać przemocy wobec dzieci?
II konferencja „Przygotowanie do kontroli Standardów Ochrony Małoletnich” zorganizowana przez Stowarzyszenie Moc Wsparcia z udziałem władz miasta Sosnowca oraz trenerów i sportowców – w tym trenera klubu Aluron CMC Warta, wieloletniego reprezentanta Polski w siatkówce i obecnego trenera reprezentacji Niemiec – Michała Winiarskiego pokazuje, jak ważne jest zwrócenie uwagi na ten problem i zapewnienie dzieciom bezpiecznego środowiska także w sporcie. Brak tej systemowej ochrony naraża młodzież na przemoc fizyczną, psychiczną, seksualną, mobbing rówieśniczy czy zaniedbania. Standardy Ochrony Małoletnich pomagają tym sytuacjom zapobiegać, gwarantując bezpieczne środowisko do rozwoju i realizacji pasji. Ich nieprzestrzeganie wiąże się także z konsekwencjami prawnymi dla podmiotów, które nie realizują tych obowiązków. – Ze Stowarzyszeniem Moc Wsparcia współpracujemy od lat, wymieniając doświadczenia i wspierając dzieci w potrzebie. Sosnowiec jako miasto jest liderem we wdrażaniu Standardów Ochrony Małoletnich – już w 2023 roku wprowadzone zostało Zarządzenie w Sprawie Polityki Ochrony Dziecka przed krzywdzeniem. W ramach tych działań rozpoczęliśmy cykl szkoleń dla wszystkich instytucji pomocowych i oświatowych – mówi Monika Holewa, pełnomocnik prezydenta ds. Funduszy Zewnętrznych i Polityki Społecznej.
O tym, jak ważne są to przepisy mówił również prezes oraz trener klubu Aluron CMC Warta. – Sport kształtuje charakter, uczy dyscypliny i pomaga przezwyciężać słabości. Jako były zawodnik i obecny trener wiem, jak ważne jest zapewnienie dzieciom bezpiecznego środowiska do rozwoju. Jako ojciec dostrzegam również, jak dużym problemem stała się przemoc wobec najmłodszych – nie tylko fizyczna, ale i psychiczna. Dlatego tak cenne są inicjatywy, jak ta, która podkreśla znaczenie Standardów Ochrony Małoletnich. Musimy mówić o tym głośno i działać razem – wszyscy w jednym zespole – podkreśla Michał Winiarski, trener Aluron CMC Warty Zawiercie. – Dzisiejsza konferencja to ważna i potrzebna inicjatywa dla wszystkich instytucji opiekujących się nieletnimi, dlatego musimy zrobić wszystko, by Standardy Ochrony Małoletnich nie zostały zapomniane – podkreśla Kryspin Baran, Prezes Zarządu Klubu Siatkarskiego Aluron CMC Warta Zawiercie.
Kompleksowa pomoc dla dzieci i rodziców na Śląsku
Stowarzyszenie Moc Wsparcia jest liderem w kontekście wdrażania Standardów Ochrony Małoletnich, prowadzącym jedyne na Śląsku Centrum Pomocy Dzieciom. Organizacja pomaga dzieciom doświadczającym przemocy psychicznej, fizycznej, seksualnej oraz rówieśniczej. Stosuje innowacyjne metody terapeutyczne wykorzystywane m.in. w Izraelu i rekomendowane przez Komisję Europejską, a także wzmacnia odporność psychiczną i fizyczną najmłodszych. Szkolenia organizowane przez Stowarzyszenie adresowane są nie tylko do instytucji, ale też do urzędów, służb ratunkowych i terapeutów. Dzięki temu eksperci z całego regionu mogą korzystać ze sprawdzonych narzędzi i wiedzy, jak skutecznie reagować na krzywdzenie dzieci.