Ustawa o imprezach turystycznych przewiduje wyjątkowe sytuacje, w których podróżny nie poniesie kosztów odstępnego. Bezkosztowa rezygnacja dotyczy wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego.
Przez nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności należy rozumieć sytuację pozostającą poza kontrolą strony powołującej się na taką sytuację, której skutków nie można było uniknąć, nawet gdyby podjęto wszelkie rozsądne działania. Zdarzeniem o charakterze nieuniknionym i nadzwyczajnym z całą pewnością jest epidemia lub pandemia choroby zakaźnej.
Podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie. Jednakże do bezkosztowej rezygnacji konieczne jest aby wystąpiły wszystkie wskazane warunki. W przypadku imprez, które zaplanowane są w okresie kilku miesięcy czy lat naprzód nie można niestety z góry przewidzieć jak będzie wyglądała sytuacja i co za tym idzie nie da się jednoznacznie przesądzić o przesłankach i skuteczności odstąpienia.
W związku z zaistniałą sytuacją epidemiczną tzw. specustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw wprowadzono zmiany do przepisów turystycznych. Zmodyfikowano zasady i terminy dotyczące skuteczności odstąpienia oraz zwrotu należności, a także wprowadzono możliwość skorzystania z vouchera.
Jeśli w związku z epidemią koronawirusa podróżny zdecydował się od umowy odstąpić od dnia 13 marca 2020 r. to odstąpienie stawało się skuteczne dopiero za 180 dni, a organizator był zobowiązany do zwrotu należności w terminie kolejnych 14 dni. W praktyce oznacza to, że podróżny powinien otrzymać zwrot należności najpóźniej w terminie 194 dni.
Podróżny ma prawo także do skorzystania z vouchera na poczet przyszłych imprez turystycznych, w ciągu roku od dnia, w którym miała się odbyć impreza turystyczna. Wartość vouchera nie może być niższa niż kwota wpłacona na poczet realizacji dotychczasowej umowy o imprezę turystyczną. Wpłacone środki – odpowiadające wartości vouchera podlegają ochronie na wypadek niewypłacalności organizatora turystyki.
